14
October
2022

Σύσταση εθνικών ανεξάρτητων μηχανισμών για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τα θεμελιώδη δικαιώματα στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ

Η παρακολούθηση της κατάστασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ θα πρέπει να είναι συστηματική και τακτική για μια σειρά δραστηριοτήτων διαχείρισης των συνόρων, όπως είναι η επιτήρηση των συνόρων, οι συλλήψεις στα χερσαία, θαλάσσια και εναέρια σύνορα, καθώς και η λειτουργία των μηχανισμών παραπομπής, ακόμη και σε περίπτωση μαζικών αφίξεων. Οι παρούσες γενικές κατευθυντήριες γραμμές έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τα κράτη μέλη της ΕΕ να συγκροτήσουν εθνικούς ανεξάρτητους μηχανισμούς για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τα θεμελιώδη δικαιώματα στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, σύμφωνα με την πρόταση κανονισμού για τον έλεγχο διαλογής που ανακοινώθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2020 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εκπονήθηκαν από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής.
Σφαιρικη εικονα

Η παρακολούθηση θα πρέπει να εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο υλοποιούνται οι δραστηριότητες αυτές. Ενδεικτικά, θα πρέπει να εξετάζει κατά πόσον:

  • οι άνθρωποι στα σύνορα τυγχάνουν αξιοπρεπούς μεταχείρισης·
  • δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στα ευάλωτα άτομα·
  • οι συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα πρώτης υποδοχής και στα κέντρα κράτησης μεταναστών είναι επαρκείς·
  • οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματικά μέσα δικαστικής έννομης προστασίας.

Θα πρέπει επίσης να εξετάζει τις συνέπειες της εφαρμογής σχεδίων έκτακτης ανάγκης στα θεμελιώδη δικαιώματα σε περίπτωση μεγάλου αριθμού αφίξεων στα σύνορα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε πρόταση κανονισμού για τον έλεγχο διαλογής στις 23 Σεπτεμβρίου 2020, η οποία περιλαμβάνει την υποχρέωση των κρατών μελών να συστήσουν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης. Στις 25 Μαΐου 2021 η Επιτροπή ζήτησε από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) να εκπονήσει γενικές κατευθυντήριες γραμμές σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 2 της πρότασης κανονισμού για τον έλεγχο διαλογής. Το εν λόγω άρθρο αναφέρεται στην υποστήριξη που θα πρέπει να παρέχει ο FRA στα κράτη μέλη όσον αφορά τη σύσταση των εθνικών συστημάτων παρακολούθησης.