Tús Eolais a Thabhairt ar Ghníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chearta Bunúsacha

Bhunaigh an tAontas Eorpach Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chearta Bunúsacha (FRA) chun cúnamh agus saineolas atá neamhspleách agus bunaithe ar fhianaise maidir le cearta bunúsacha a chur ar fáil d’institiúidí agus do Bhallstáit AE. Comhlacht neamhspleách AE a mhaoinítear le buiséad an Aontais is ea an FRA.

An obair a dhéanaimid

1) Suirbhéanna mórscála

  • An chéad suirbhé ar fud an AE ar an idirdhealú agus ar an íospairt a eispéiríonn inimircigh agus mionlaigh eitneacha (EU-MIDIS (Suirbhé an AE ar Mhionlaigh agus ar Idirdhealú)): 23 500 duine ó ghrúpaí inimirceach agus mionlaigh eitnigh
  • An suirbhé ba mhó riamh ar fhoréigean inscne in aghaidh na mban i ngach Ballstát den AE: 42 000 bean
  • An suirbhé ba mhó riamh ar fud an AE ar an bhfuathchoireacht agus ar idirdhealú in aghaidh daoine leispiacha, aeracha, déghnéasacha agus trasinscneacha: 93 000 duine LADT
  • Suirbhé chun na dálaí maireachtála agus cás an idirdhealaithe i measc na Romach a thaispeáint: 85 000 duine
  • Suirbhé frith-Sheimíteachais: 6 000 Giúdach

2) Taighde dlíthiúil nó sóisialta comparáideach

  • Seirbhísí tacaíochta d’íospartaigh san AE: forbhreathnú agus measúnú ar chearta na n-íospartach i gcleachtas
  • An fhuathchoireacht san Aontas Eorpach
  • Leigheasanna cosaint sonraí
  • Rochtain ar cheartas
  • Leanaí agus ceartas
  • Cearta bunúsacha na n-imirceach mírialta san AE
  • Cearta bunúsacha na ndaoine faoi mhíchumas intleachta agus na ndaoine ag a bhfuil fadhbanna meabhairshláinte
  • Rannpháirtíocht pholaitiúil na ndaoine faoi mhíchumas

3) Lámhleabhair do chleachtóirí dlí

Sna lámhleabhair seo, cuirtear reachtaíocht agus cásdlí an AE i láthair ar bhealach inrochtana. Chlúdaigh an FRA na hábhair seo a leanas:

  • tearmann, teorainneacha agus inimirce;
  • cosaint sonraí;
  • neamh-idirdhealú.

Reáchtálann an FRA Comhdháil um Chearta Bunúsacha gach bliain freisin. Tagann 300-400 príomh-gheallsealbhóir a chuimsíonn institiúidí AE agus institiúidí náisiúnta agus áitiúla, eagraíochtaí na sochaí sibhialta agus cleachtóirí le chéile don chomhdháil chun críche saincheisteanna sonracha a phlé. Mar shampla: cearta bunúsacha agus imirce chuig an AE (2014); an fhuathchoireacht (2013); rochtain ar an gceartas in aimsir déine (2012); cearta bunúsacha na n-imirceach mírialta (2011); agus cearta an linbh (2010).

Na daoine a n-oibrímid leo

Coimeádann an FRA dlúthnaisc le hinstitiúidí ábhartha agus le heagraíochtaí ábhartha ar gach leibhéal:

  • Parlaimint na hEorpa, Comhairle an Aontais Eorpaigh, an Coimisiún Eorpach agus gníomhaireachtaí AE;
  • údaráis rialtais náisiúnta, go háirithe trína líonra Oifigeach Náisiúnta Idirchaidrimh a ghníomhaíonn mar phríomhphointí teagmhála don FRA i mBallstáit agus trí mheithleacha téamacha ar na Romaigh agus ar an bhfuathchoireacht lena dtugtar ionadaithe ó Bhallstáit le chéile chun dea-chleachtais a fhorbairt lena gcur chun feidhme ar leibhéal náisiúnta;
  • eagraíochtaí idirnáisiúnta amhail Comhairle na hEorpa, na Náisiúin Aontaithe agus an Eagraíocht um Shlándáil agus Comhar san Eoraip (ESCE);
  • eagraíochtaí na sochaí sibhialta, institiúidí acadúla, comhlachtaí comhionannais agus institiúidí náisiúnta um chearta an duine.

Eagraíonn an FRA cruinnithe beaga le saineolaithe rialtais agus le geallsealbhóirí eile chun tacú lena leanann as a torthaí taighde. Cuireann na cruinnithe sin eolas le chéile agus leagann siad béim ar chleachtais a bhfuil an-chosúlacht orthu a d’fhéadfadh cur le haghaidh a thabhairt ar dhúshláin shonracha maidir le cearta bunúsacha.

Glacann an FRA páirt in idirphlé struchtúrtha leis an tsochaí shibhialta tríd an gClár Oibre um Chearta Bunúsacha (FRP). Is é an FRP cainéal na gníomhaireachta le haghaidh comhair agus malartú faisnéise le geall le 400 eagraíocht sochaí sibhialta, agus é ag oibriú ar an iomad saincheist um chearta bunúsacha ar fud an AE. Leis an gclár oibre, tugtar grúpa éagsúil gníomhaithe le chéile ar an leibhéal Eorpach, náisiúnta agus áitiúil. Is fóram leithleach é a chumasaíonn fíordhíospóireacht Eorpach ar chearta bunúsacha. Tagann an clár oibre le chéile uair amháin sa bhliain.

Na nithe a n-oibrímid orthu

Sainmhínítear i gCreat Ilbhliantúil cúig bliana na naoi réimse théamacha d’obair an FRA:

  • rochtain ar cheartas;
  • íospartaigh na coireachta, lena n-áirítear cúiteamh d'íospartaigh;
  • an tsochaí faisnéise agus, go háirithe, an saol príobháideach a urramú agus sonraí pearsanta a chosaint;
  • lánpháirtiú na Romach;
  • comhar breithiúnach, seachas in ábhair choiriúla;
  • cearta an linbh;
  • idirdhealú;
  • inimirce agus lánpháirtiú imirceach, rialú víosaí agus teorann agus tearmann;
  • ciníochas, seineafóibe agus éadulaingt a bhaineann leo.

Is ar na réimsí sin atá tionscadail éagsúla na gníomhaireachta bunaithe.

Féadfaidh Parlaimint na hEorpa, Comhairle an AE agus an Coimisiún Eorpach taighde nó tuairim a iarraidh ar thopaic ar leith nach dtagann faoi chlár oibre na gníomhaireachta, lena n-áirítear le linn nósanna imeachta reachtacha. Féadfaidh na Ballstáit iarraidh ar an FRA sonraí comparáideacha agus faisnéis chomparáideach a chur ar fáil chun eolas a thabhairt d’fhorbairtí beartais náisiúnta.

An meas atá ar obair an FRA

Is minic a thagraíonn institiúidí AE agus institiúidí náisiúnta do shonraí, do thuairimí agus do thuarascálacha ón FRA, mar shampla:

  • An Tuarascáil Bhliantúil ar Chearta Bunúsacha ó Pharlaimint na hEorpa agus roinnt rún parlaiminteach ar shaincheisteanna éagsúla a bhaineann le cearta bunúsacha;
  • Conclúidí ó Chomhairle an AE maidir leis an bhfuathchoireacht agus le foréigean in aghaidh na mban a chomhrac;
  • Teachtaireacht ón gCoimisiún Eorpach maidir le lánpháirtiú na Romach agus a straitéis frithgháinneála;
  • Tuarascáil ó Chomhthionól Ginearálta na Náisiún Aontaithe maidir le ciníochas;
  • Díospóireacht pharlaiminteach in 11 Bhallstát

“Is mór ag institiúidí AE na tuarascálacha ina soláthraítear sonraí comparáideacha iontaofa lena gcuimsítear na Ballstáit uile. Sna cineálacha tuarascálacha sin, cuirtear an staid fhíorasach i mBallstáit éagsúla i gcomparáid le chéile agus tacaítear le ceapadh beartas ar leibhéal AE.”
(Meastóireacht sheachtrach neamhspleách a rinneadh ar an FRA sa bhliain 2012)

Cé sinn

Déanann Stiúrthóir an FRA an ghníomhaireacht a threorú agus a bhainistiú. Tá an Bord Bainistíochta freagrach as clár oibre na gníomhaireachta a shainiú, as a buiséad a cheadú agus as faireachán a dhéanamh ar a cuid oibre. Cuimsíonn an Bord saineolaithe neamhspleácha, duine amháin arna cheapadh ag gach Ballstát, beirt ionadaithe ón gCoimisiún Eorpach agus saineolaí neamhspleách amháin arna cheapadh ag Comhairle na hEorpa. Cuimsíonn an ghníomhaireacht Coiste Eolaíoch ar a bhfuil saineolaithe seachtracha freisin, rud a ráthaíonn cáilíocht a cuid oibre.

Fíricí faoin FRA

  • Stiúrthóir: Michael O’Flaherty
  • Bliain an Bhunaithe: 2007
  • Láthair: Vín, an Ostair
  • Foireann: 105 duine, mar aon le saineolaithe náisiúnta ar iasacht agus le hintéirnigh
  • Buiséad: €21.2m
    Cosnaíonn an FRA € 0.04 ar gach cáiníocóir Eorpach gach bliain.
    Caitear 73 % dá buiséad ar ghníomhaíochtaí oibriúcháin.

Séanadh:
I gcás ceisteanna maidir leis an aistriúchán seo, féach ar an leagan Béarla, arb é bunleagan oifigiúil an doiciméid é.
Níl an t-aistriúchán fíoraithe.