6.5. Er is nog geen rechtspraak waarin wordt ingegaan op de vraag hoe een lidstaat moet omgaan met de erkenning als vluchteling of met de toekenning van subsidiaire bescherming door een andere lidstaat, terwijl van de verzoeker niet gevergd kan worden dat hij terugkeert naar die lidstaat, omdat de levensomstandigheden in die lidstaat hem zouden blootstellen aan een ernstig risico op onmenselijke of vernederende behandeling in de zin van artikel 4 van het EU Handvest.
6.6. De onder 6.3 en 6.4 genoemde vragen worden niet beantwoord in het arrest van het Hof van 22 februari 2022, XXXX, ECLI:EU:C:2022:103. In dat arrest, dat betrekking had op de instandhouding van de eenheid van het gezin, wordt daarop niet ingegaan, omdat in die zaak geen sprake was van een dreigende schending van artikel 4 van het EU Handvest in de statusverlenende lidstaat. In zijn conclusie voorafgaand aan dat arrest (ECLI:EU:C:2021:780, punt 64) is advocaat-generaal P. Pikamäe echter wel expliciet op die vraag ingegaan. Zijn standpunt luidt:
"Wanneer een lidstaat dus wordt geconfronteerd met een situatie die hem belet gebruik te maken van de door artikel 33, lid 2, onder a), van richtlijn 2013/32 geboden mogelijkheid, moet hij het bij hem ingediende verzoek om internationale bescherming behandelen en nagaan of de persoon die om internationale bescherming verzoekt, aan de hierboven omschreven materiële voorwaarden voor toekenning van die bescherming voldoet. De lidstaat moet de betrokken derdelander derhalve aanmerken en behandelen als een persoon die voor het eerst om internationale bescherming verzoekt, ongeacht de bescherming die hem reeds door een andere lidstaat is toegekend. De gevolgen van een dergelijke situatie zijn door de Uniewetgever duidelijk in aanmerking genomen in het kader van de niet-ontvankelijkheidsregeling van artikel 33, lid 2, onder a), van richtlijn 2013/32, en de omstandigheid dat een eerste lidstaat reeds internationale bescherming heeft toegekend, kan op generlei wijze opnieuw worden meegewogen bij de inhoudelijke behandeling van het verzoek, omdat anders aan deze bepaling elk nuttig effect wordt ontnomen."
7. Aangezien het Hof zich hier nog niet eerder over heeft uitgelaten en gelet op de op 12 december 2022 door het Duitse Bundesverwaltungsgericht en de op 2 mei 2023 door het Verwaltungsgericht Stuttgart gestelde prejudiciële vraag en de noodzaak van een uniforme uitleg van Unierechtelijke begrippen, ziet de Afdeling aanleiding om het Hof te verzoeken om bij wijze van een prejudiciële beslissing antwoord te geven op de volgende vragen. Daarbij merkt de Afdeling op dat vraag 1 geheel overeenkomt met de door de Duitse rechters gestelde vraag.
Vraag 1
Moeten, in een geval dat een lidstaat geen gebruik mag maken van de door artikel 33, lid 2, onder a), van richtlijn 2013/32/EU geboden mogelijkheid om een verzoek om internationale bescherming met het oog op de toekenning van de vluchtelingenstatus in een andere lidstaat niet-ontvankelijk te verklaren, omdat de levensomstandigheden in die lidstaat de verzoeker zouden blootstellen aan een ernstig risico op onmenselijke of vernederende behandeling in de zin van artikel 4 van het EU Handvest, artikel 3, lid 1, tweede volzin, van verordening nr. 604/2013, artikel 4, lid 1, tweede volzin, en artikel 13 van richtlijn 2011/95/EU alsook artikel 10, leden 2 en 3, artikel 33, lid 1 en lid 2, onder a) van richtlijn 2013/32/EU aldus worden uitgelegd dat het feit dat de vluchtelingenstatus reeds is toegekend de lidstaat belet om het bij hem ingediende verzoek om internationale bescherming in behandeling te nemen zonder dat de uitkomst reeds op voorhand vaststaat, en hem ertoe verplicht om de verzoeker de vluchtelingenstatus toe te kennen zonder de materiële voorwaarden voor deze bescherming te onderzoeken?
Vraag 2
Zo nee, moet de onderzoekende lidstaat de verzoeker om internationale bescherming - die niet kan terugkeren naar de lidstaat die hem de vluchtelingenstatus heeft toegekend - dan aanmerken en behandelen als een persoon die voor het eerst om internationale bescherming verzoekt? En moet de onderzoekende lidstaat bij de beoordeling van dit verzoek dan op enige manier rekening houden met de door de andere lidstaat toegekende status? En zo ja, op welke wijze?
8.5. Uit de arresten M. en A, B en C volgt dus dat de staatssecretaris met de verzoekers moet samenwerken om de feitelijke omstandigheden te verzamelen die hun verzoek onderbouwen. Hoewel het daarbij primair de taak van de verzoekers is om alle relevante informatie naar voren te brengen, is het volgens de Afdeling de vraag of het niet eerder op de weg van de staatssecretaris ligt om de Griekse autoriteiten om het asieldossier of om nadere inlichtingen te vragen als de verzoekers concrete aanknopingspunten hebben aangedragen waaruit blijkt dat de Griekse autoriteiten over relevante informatie beschikken. De nationale autoriteiten van een lidstaat zijn doorgaans beter in staat dan de verzoekers om bij de autoriteiten van een andere lidstaat zulke informatie op te vragen. Vooral in een geval als dit, waarin van de verzoekers niet wordt verlangd dat zij terugkeren naar Griekenland, omdat de levensomstandigheden in die lidstaat hen zouden blootstellen aan een ernstig risico op een onmenselijke of vernederende behandeling in de zin van artikel 4 van het EU Handvest.