Λίγα λόγια για τον FRA

Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) ιδρύθηκε με αποστολή την παροχή ανεξάρτητης και τεκμηριωμένης συνδρομής και συμβουλών εμπειρογνωμόνων σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα στα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ. Πρόκειται για έναν ανεξάρτητο οργανισμό της ΕΕ που χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

Τι κάνουμε

1) Έρευνες μεγάλης κλίμακας

  • Πρώτη πανευρωπαϊκή έρευνα για τις εμπειρίες διακρίσεων και θυματοποίησης μεταναστών και εθνοτικών μειονοτήτων (EU- MIDIS): 23.500 άτομα που ανήκουν σε ομάδες μεταναστών και εθνοτικών μειονοτήτων
  • Μεγαλύτερη μέχρι σήμερα έρευνα για την έμφυλη βία κατά των γυναικών σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ: 42.000 γυναίκες
  • Μεγαλύτερη μέχρι στιγμής πανευρωπαϊκή έρευνα για τα εγκλήματα μίσους και τις διακρίσεις κατά των λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και διαφυλικών ατόμων: 93.000 ΛΟΑΔ
  • Έρευνα για την κατάδειξη των συνθηκών διαβίωσης και των διακρίσεων κατά των Ρομά: 85.000 άτομα
  • Έρευνα για τον αντισημιτισμό: 6.000 Εβραίοι

2) Συγκριτική νομική ή κοινωνική έρευνα

  • Υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων στην ΕΕ: επισκόπηση και αξιολόγηση των δικαιωμάτων των θυμάτων στην πράξη
  • Εγκλήματα μίσους στην ΕΕ
  • Ένδικα μέσα για την προστασία των δεδομένων
  • Πρόσβαση στη δικαιοσύνη
  • Παιδιά και δικαιοσύνη
  • Θεμελιώδη δικαιώματα των παράνομων μεταναστών στην ΕΕ
  • Θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων με διανοητικές αναπηρίες και των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας
  • Πολιτική συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες

3) Εγχειρίδια για τους εργαζόμενους στον τομέα της δικαιοσύνης

Τα εγχειρίδια αυτά παρουσιάζουν την νομοθεσία και τη νομολογία της ΕΕ με κατανοητό τρόπο. Ο FRA έχει καλύψει τα ακόλουθα θέματα:

  • άσυλο, σύνορα και μετανάστευση·
  • προστασία δεδομένων·
  • καταπολέμηση των διακρίσεων.

Ο FRA επίσης διοργανώνει την ετήσια Διάσκεψη για τα θεμελιώδη δικαιώματα. Η Διάσκεψη συγκεντρώνει περίπου 300–400 ενδιαφερόμενους φορείς, από θεσμικά όργανα της ΕΕ αλλά και εθνικά ή τοπικά ιδρύματα, μέχρι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και επαγγελματίες, προκειμένου να συζητήσουν συγκεκριμένα θέματα. Για παράδειγμα: θεμελιώδη δικαιώματα και μετανάστευση προς την ΕΕ (2014), εγκλήματα μίσους (2013), πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε καιρούς λιτότητας (2012), θεμελιώδη δικαιώματα των παράνομων μεταναστών (2011) και δικαιώματα των παιδιών (2010).

Οι συνεργάτες μας

Ο Οργανισμός διατηρεί στενούς δεσμούς με συναφείς φορείς και οργανισμούς σε όλα τα επίπεδα:

  • το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οργανισμούς της ΕΕ·
  • εθνικές κυβερνητικές αρχές, ιδιαίτερα μέσα από το δίκτυο των εθνικών αξιωματικών συνδέσμων, που λειτουργούν για τον FRA ως κύρια σημεία επαφής με τα κράτη μέλη, αλλά και μέσα από θεματικές ομάδες εργασίας σχετικά με τους Ρομά και τα εγκλήματα μίσους·
  • φέρνοντας σε επαφή αντιπροσώπους των κρατών μελών με στόχο την ανάπτυξη καλών πρακτικών που θα εφαρμοστούν σε εθνικό επίπεδο·
  • διεθνείς οργανισμούς, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)·
  • οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκά ιδρύματα, φορείς ισότητας και εθνικά ιδρύματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο FRA διοργανώνει συναντήσεις μικρότερης κλίμακας με κρατικούς εμπειρογνώμονες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη με σκοπό την παρακολούθηση των πορισμάτων των ερευνών του. Αυτές οι συναντήσεις συνενώνουν γνώσεις και αναδεικνύουν ελπιδοφόρες πρακτικές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση συγκεκριμένων προκλήσεων για τα θεμελιώδη δικαιώματα.

Ο FRA συμμετέχει σε δομημένο διάλογο με την κοινωνία των πολιτών μέσω της Πλατφόρμας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRP). Η FRP αποτελεί τον δίαυλο του Οργανισμού για συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ περίπου 400 οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, που εργάζονται σε διάφορα ζητήματα σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα εντός της ΕΕ. Η πλατφόρμα φέρνει σε επικοινωνία ένα ευρύ φάσμα φορέων σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Πρόκειται για ένα μοναδικό φόρουμ που επιτρέπει τη διεξαγωγή ενός πραγματικά ευρωπαϊκού διαλόγου σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα. Η πλατφόρμα συνέρχεται ετησίως.

Πεδίο εργασιών

Το πενταετές πολυετές πλαίσιο εργασίας καθορίζει τους εννέα θεματικούς τομείς με τους οποίους ασχολείται ο FRA:

  • πρόσβαση στη δικαιοσύνη·
  • θύματα εγκληματικών πράξεων και αποζημίωση των θυμάτων·
  • κοινωνία των πληροφοριών και, ιδίως, σεβασμός της ιδιωτικής ζωής και προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·
  • ένταξη των Ρομά·
  • δικαστική συνεργασία, εξαιρουμένου του τομέα των ποινικών υποθέσεων·
  • δικαιώματα του παιδιού·
  • διακρίσεις·
  • μετανάστευση και ένταξη των μεταναστών, θεωρήσεις και έλεγχοι στα σύνορα και άσυλο·
  • ρατσισμός, ξενοφοβία και συναφείς μορφές μισαλλοδοξίας.

Αυτοί οι τομείς διαμορφώνουν το πλαίσιο για τα διάφορα σχέδια του Οργανισμού.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορούν να ζητήσουν τη διεξαγωγή έρευνας ή τη γνωμοδότηση πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα που δεν περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα εργασίας του Οργανισμού, μεταξύ άλλων και κατά τη διάρκεια νομοθετικών διαδικασιών. Τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν από τον FRA συγκριτικά στοιχεία και πληροφορίες για την διαμόρφωση των εθνικών πολιτικών εξελίξεων.

Εκτίμηση του έργου του FRA

Τόσο τα θεσμικά όργανα της ΕΕ όσο και εθνικοί φορείς πραγματοποιούν συχνές αναφορές σε δεδομένα, γνώμες και εκθέσεις του Οργανισμού, όπως μεταξύ άλλων:

  • η Ετήσια Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, καθώς και πληθώρα ψηφισμάτων του Κοινοβουλίου για διάφορα θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων·
  • τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της ΕΕ σχετικά με την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους και της βίας κατά των γυναικών·
  • η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ένταξη των Ρομά και η στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων·
  • η έκθεση της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τον ρατσισμό·
  • κοινοβουλευτικές συζητήσεις σε 11 κράτη μέλη της ΕΕ.

«Οι εκθέσεις που παρέχουν συγκριτικά και αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με όλα τα κράτη μέλη χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης από τα όργανα της ΕΕ. Οι εκθέσεις αυτού του είδους συγκρίνουν την πραγματική κατάσταση στα διάφορα κράτη μέλη και στηρίζουν τη χάραξη πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ.»
(Ανεξάρτητη εξωτερική αξιολόγηση του FRA για το 2012)

Ποιοι είμαστε

Ο Διευθυντής του FRA κατευθύνει και διοικεί τον Οργανισμό. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για τον καθορισμό του προγράμματος εργασίας του Οργανισμού, την έγκριση του προϋπολογισμού και την παρακολούθηση των εργασιών του. Στο Διοικητικό Συμβούλιο συμμετέχουν ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες, ένας από κάθε κράτος μέλος, δύο αντιπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ένας ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας που διορίζεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Ο Οργανισμός περιλαμβάνει ακόμη μια Επιστημονική Επιτροπή που απαρτίζεται από εξωτερικούς εμπειρογνώμονες, η οποία διασφαλίζει την ποιότητα των εργασιών του.

Σχετικά με τον FRA

  • Διευθυντής: Michael O’Flaherty
  • Έτος ίδρυσης: 2007
  • Έδρα: Βιέννη, Αυστρία
  • Προσωπικό: 113 και ασκούμενοι
  • Προϋπολογισμός: 21,2 εκατ. €
    Ο FRA επιβαρύνει κάθε ευρωπαίο φορολογούμενο με 0,04€ ανά έτος.
    Το 73% του προϋπολογισμού δαπανάται σε επιχειρησιακές δραστηριότητες.