Ramy UE ds. KPON – Wkład w unijny proces przeglądu UE

Zgodnie z treścią art. 35 KPON, każde państwo – strona Konwencji przedkłada regularne sprawozdania na temat środków podjętych w celu realizacji zobowiązań wynikających z KPON Komitetowi Praw Osób Niepełnosprawnych (Komitetowi PON).

Pierwsze sprawozdanie należy przedłożyć po dwóch latach od wejścia w życie KPON w danym państwie będącym stroną Konwencji, a kolejne składa się co cztery lata.

Sprawozdania te stanowią podstawę dla przeprowadzanego przez Komitetu PON przeglądu postępów we wdrażaniu KPON.

Przegląd wdrażania KPON przez UE

Zgodnie ze swoimi zobowiązaniami, Komisja Europejska przedstawiła pierwsze sprawozdanie z realizacji KPON w UE, w imieniu całej Unii, w czerwcu 2014 r. W sprawozdaniu podsumowano działania podjęte przez UE w celu wdrożenia KPON w obszarach kompetencji Unii, obejmujące przepisy prawne i polityki UE, a także wdrożenie przez unijne instytucje, agencje i organy.

W kwietniu 2015 r., Komitet PON opublikował w odpowiedzi na sprawozdanie unijne „listę zagadnień”, zadając szereg pytań w celu uzyskania dodatkowych informacji od UE. Komisja Europejska odpowiedziała w imieniu UE, przekazując dodatkowe informacje w czerwcu 2015 r.

Główna część procesu przeglądu miała miejsce w sierpniu 2015 r., obejmując „konstruktywny dialog” pomiędzy UE reprezentowaną przez Komisję Europejską a Komitetem PON.

Po tej dyskusji, Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych opublikował we wrześniu 2015 r. własną ocenę wdrażania KPON przez UE i zalecenia w formie „wniosków końcowych”. Wnioski końcowe dotyczą niemal wszystkich artykułów KPON i obejmują konkretne zalecenia dotyczące skuteczniejszego wdrażania treści Konwencji przez UE.

Oprócz formalnych dokumentów przygotowanych przez Komisję Europejską i Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych, wiele krajowych organów zajmujących się prawami człowieka, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych złożyło do Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych własne sprawozdania dotyczące wdrożenia zapisów Konwencji przez UE.

Kluczowe etapy przeglądu UE przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych

Sprawozdanie strony państwowej
• Komisja Europejska przedłożyła sprawozdania dotyczące UE w czerwcu 2014 r.
Wykaz zagadnień
• W kwietniu 2015 r. Komitet PON opublikował „Listę zagadnień” w odniesieniu do sprawozdania UE, zadając 45 pytań, na które oczekiwał odpowiedzi oraz przedłożenia dodatkowych informacji.
• Komisja Europejska odpowiedziała na te pytania w imieniu UE w czerwcu 2015 r.
Uwagi końcowe
• W dniach 27-28 sierpnia 2015 r. UE podjęła z Komitetem PON „konstruktywny dialog” na temat wdrażania KPON.
• Komitet PON opublikował swoje uwagi końcowe dotyczące UE we wrześniu 2015 r., przedstawiając własną ocenę sprawozdania unijnego oraz zalecenia dotyczące skuteczniejszego wdrażania KPON przez Unię.

Źródło: FRA, 2016

Wszystkie dokumenty związane z procesem przeglądu są dostępne online.

Wkład Ram UE w proces przeglądu

Ramy UE aktywnie uczestniczyły we wszystkich etapach przeglądu.

Kiedy trwała dyskusja na temat listy zagadnień dotyczących UE i konstruktywnego dialogu, Ramy UE zorganizowały dwa prywatne posiedzenia z Komitetem PON. Ramy przedstawiły także oświadczenia wstępne i końcowe w ramach konstruktywnego dialogu między UE a Komitetem PON.

Rola Ram UE w procesie przeglądu

marzec 2015 r.
• Członkowie Ram potwierdzają podczas spotkania na wysokim szczeblu swoją gotowość do aktywnego udziału w procesie przeglądu oraz w działaniach następczych po publikacji uwag końcowych
kwiecień 2015 r.
• Zamknięte spotkanie informacyjne Ram UE z Komitetem PON przed omówieniem Listy zagadnień
maj 2015 r.
• Udział w posiedzeniu Parlamentu Europejskiego w sprawie KPON
sierpień 2015 r.
• Oświadczenia wstępne i końcowe podczas konstruktywnego dialogu między UE a Komitetem PON
• Zamknięte spotkanie informacyjne Ram UE z Komitetem PON
wrzesień 2015 r.
• Działania następcze dotyczące uwag końcowych, w tym wymiana poglądów z Komisją Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Parlamentu Europejskiego

Źródło: FRA, 2016

Parlament Europejski zorganizował ponadto trzy wydarzenia w celu omówienia procesu przeglądu: wysłuchanie publiczne w maju 2015 r. dotyczące listy zagadnień, dalsze wysłuchanie publiczne w styczniu 2016 r. oraz wymianę poglądów z Komisją Zatrudnienia i Spraw Socjalnych w lutym 2016 r., w którym uczestniczyli wszyscy członkowie Ram UE.

Wszyscy członkowie Ram UE zobowiązali się do wspierania prowadzonych przez UE działań następczych związanych z wnioskami końcowymi.

Zalecenia dotyczące Ram UE

Część uwag końcowych Komitetu PON dotyczy Ram UE:

„Komitet zauważa z niepokojem, że Ramy UE ds. wdrażania i monitorowania Konwencji nie przestrzegają w pełni zasad paryskich, a także nie dysponują odpowiednimi środkami. Co więcej, Komisja Europejska pełni funkcję punktu kontaktowego (artykuł 33.1), a zarazem stanowi część ram monitorowania (art. 33.2).

Komitet zaleca, by [UE] podjęła środki mające na celu rozdzielenie tych ról poprzez usunięcie Komisji Europejskiej z niezależnych ram monitorowania, w celu zapewnienia pełnej zgodności z zasadami paryskimi oraz dostępu ram monitorowania do zasobów, jakich wymaga pełnienie przez nią swoich funkcji. Ponadto zaleca, by [UE] rozważyła ustanowienie międzyinstytucjonalnego mechanizmu koordynacji i ustanowiła punkty kontaktowe w każdej instytucji, agencji i organie UE.”

Komisja Europejska, jako punkt kontaktowy dla KPON w UE, proszona jest o przekazywanie Komitetowi PON informacji na temat środków podjętych w celu wdrożenia niniejszego zalecenia do września 2016 r.