28
September
2022

Dyrektywa (UE) 2017/541 w sprawie zwalczania terroryzmu - Wpływ na podstawowe prawa i wolności - Streszczenie

Akty terrorystyczne stanowią poważne zagrożenie dla życia i bezpieczeństwa ludzi, a dla państw są poważnym wyzwaniem w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa. Jednocześnie prawodawstwo, polityka i inne środki w zakresie zwalczania terroryzmu mogą wiązać się – bezpośrednio lub pośrednio – z poważnymi ograniczeniami praw podstawowych oraz mieć negatywne skutki dla osób, grup i społeczeństwa jako całości. Niniejsze streszczenie zawiera główne ustalenia FRA ze sprawozdania dotyczącego dyrektywy (UE) 2017/541 w sprawie zwalczania terroryzmu, która jest podstawowym instrumentem prawa karnego na poziomie UE w dziedzinie zwalczania terroryzmu.
Informacje ogólne

Dyrektywę przyjęto w 2017 r., aby przeciwdziałać rosnącym zagrożeniom terrorystycznym związanym głównie z osobami, które podróżują za granicę w celach terrorystycznych i po powrocie stanowią zagrożenie – osoby te zwykle określa się mianem „zagranicznych bojowników terrorystycznych”. Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie muszą w tym celu podejmować nowe środki zwalczania terroryzmu, w tym uznawać za przestępstwa na przykład podróżowanie w celach terrorystycznych lub odbywanie szkoleń na potrzeby terroryzmu.

Dyrektywa i jej wpływ na prawa podstawowe wzbudzają duże zainteresowanie społeczeństwa. Komisja Europejska zwróciła się do FRA o przeprowadzenie badania dotyczącego wpływu dyrektywy na podstawowe prawa i wolności: to badanie ma uzupełniać własną ocenę Komisji dotyczącą przedmiotowej dyrektywy, skupiającą się na określonych zmianach wprowadzonych tą dyrektywą w porównaniu z poprzednimi instrumentami prawnymi UE.

Ustalenia i opinie wynikające z tego badania mają stanowić wkład we wdrażanie prawa, polityki i innych instrumentów UE w dziedzinie zwalczania terroryzmu w całej Unii przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych.

Podstawą ustaleń FRA są przede wszystkim wywiady z praktykami i ekspertami, którzy mają określone doświadczenie lub specjalizują się w zwalczaniu terroryzmu w Belgii, we Francji, w Niemczech, Grecji, Hiszpanii, Szwecji i na Węgrzech.

Pracom w terenie towarzyszyła ograniczona analiza dokumentów we wszystkich 25 państwach członkowskich, dla których dyrektywa jest wiążąca.