CRPD AE - Monatóireacht
Bailíonn an Creat AE sonraí agus faisnéis chun a chinntiú go bhfuil dlí an AE agus an chaoi a gcuirtear i bhfeidhm é ag teacht leis an gCoinbhinsiún.
An chaoi a ndéanann baill an Chreata AE monatóireacht ar an gCoinbhinsiún
Déanann Parlaimint na hEorpa monatóireacht ar fhorfheidhmiú dhlí an AE trí thuairiscí forfheidhmithe, tuairiscí um chearta an duine, ceisteanna ó bhéal, staidéir agus measúnuithe forfheidhmithe.
Go háirithe:
- tá an Coiste um Fhostaíocht agus um Ghnóthaí Sóisialta (EMPL) freagrach as gach gné de bheartas sóisialta agus as leithcheal bunaithe ar mhíchumas san ionad oibre agus sa mhargadh saothair;
- tá freagracht ar an gCoiste um Shaoirsí Sibhialta, um Cheartas agus um Ghnóthaí Baile (LIBE) as cearta shaoránach an AE, cearta an duine agus
- cearta bunúsacha a chosaint, chomh maith leis na bearta atá de dhíth chun gach cineál leithcheal a chomhrac, lena n-áirítear leithcheal atá bunaithe ar mhíchumas, seachas leithcheal atá bunaithe ar ghnéas nó san ionad oibre nó sa mhargadh saothair;
- déanann an Grúpa Oibre Biúró um Chomhionannas agus Éagsúlacht maoirseacht ar na bearta riaracháin atá de dhíth chun an Coinbhinsiún a fhorfheidhmiú laistigh d'Ardrúnaíocht na Parlaiminte.
An tOmbudsman Eorpach:
- gníomhaíochtaí riarachán an AE a mhonatóiriú go réamhghníomhach trí fhiosrúcháin agus tionscnaimh straitéiseacha. Tá a leithéid d’fhiosrúchán déanta aici maidir le cearta bunúsacha i mbeartas ‘comhtháthaithe’ an AE, ar áiríodh leis úsáid cistí chun daoine faoi mhíchumas a institiúidiú. Scríobh an tOmbudsman chuig an gCoimisiún Eorpach freisin maidir le hinrochtaineacht do dhaoine faoi mhíchumas ar na suíomhanna gréasáin agus na huirlisí ar líne atá á mbainistiú aige agus maidir le himeascadh leanaí faoi mhíchumas sna Scoileanna Eorpacha.
Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chearta Bunúsacha (FRA):
- bailíonn sí sonraí iontaofa, oibiachtúla agus inchomparáide ar fud an AE agus cuireann sí anailís neamhspleách ar fáil;
- tuairiscíonn sí ar fhorbairtí maidir le forfheidhmiú an Choinbhinsiúin ina Tuarascáil ar Chearta Bunúsacha;
- forbraíonn sí táscairí um chearta an duine chun forfheidhmiú na gceart sin a mheas, e.g. i dtionscadail maidir le rannpháirtíocht pholaitiúil daoine faoi mhíchumas agus an ceart chun maireachtáil neamhspleách.
Fóram na hEorpa maidir le Míchumas (EDF):
- déanann sé monatóireacht ar reachtaíocht AE le haghaidh a comhlíonta le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe agus glacann sé le gearáin maidir lena fhorfheidhmiú;
- d’ullmhaigh sé tuarascáil mhalartach agus freagraí don liosta saincheisteanna le haghaidh imscrúdú an Choiste um Chearta Daoine faoi Mhíchumas ar fhorfheidhmiú an Choinbhinsiúin san AE in 2015. Bhí an EDF agus a bhaill i láthair sa Ghinéiv chun a gcuid ábhar imní a chur faoi bhráid an Choiste CRPD.